Samouczek czytania starodruków
Aby moc zapoznać się z arcyciekawymi polskojęzycznymi starodrukami wystarczy tylko poświęcić kilka godzin aby opanować umiejętność szybkiego czytania starodruku. Nie jest to trudne. Trzeba tylko nauczyć się skutecznie rozróżniać litery starodruku i rozpoznawać znaczenie nieco starodawnych sformułowań. W tym celu zestawiono kilka obrazków krótkich fragmentów starodruku z ich "tłumaczeniem" na współczesny alfabet. Uważne ich prześledzenie powinno wystarczyć do opanowania kroju starej czcionki. |
Najstarsze istniejące abecadło polskie
(W nagłówku tekst: Nauka krótka ku czytaniu pisma polskiego)
reprodukcja pochodzi ze zbiorów Działu Starych Druków Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu
Nowość: Gazeta Warszawska, 13 lipca 1793 (8 stron).
© 2016 Jacek Gancarson
Nowość: Gazeta Warszawska, 20 lipca 1793 (12 stron).
© 2016 Jacek Gancarson
Nowość: Gazeta Warszawska, 3 sierpnia 1793 (8 stron).
© 2016 Jacek Gancarson
Nowość: Kurier Warszawski, 10 luty 1831 (4 strony).
© 2016 Jacek Gancarson
Nowość: Kurier Warszawski, 5 maja 1831 (4 strony).
© 2016 Jacek Gancarson
Nowość: Goniec Krakowski, 12 października 1831 (4 strony).
© 2016 Jacek Gancarson
Nowość: Pamiętnik oblężenia Częstochowy 1655r. ks. Augustyna Kordeckiego, T.1, Paryż 1867 (64 stron).
© 2016 Jacek Gancarson
Nowość: Pamiętnik oblężenia Częstochowy 1655r. ks. Augustyna Kordeckiego, T.2, Paryż 1867 (60 stron).
© 2016 Jacek Gancarson
Nowość: Uniwersał pod Rokosz / Roku 1608, 9 czerwca 1608 (po polsku, 4 strony w formacie pdf).
Uwaga: Dokument niepublikowany w Volumina Constitutionum. OCR i opracowanie graficzne © 2012 Jacek Gancarson
Fragment przedmowy do Peregrynacji K.J. Radziwiłła 1
Przedmowa
S.Dublin |
Jakie jej łzy, jakie wzdychania, jakie tu żałości były? Podobnie/ skutki i insi czuli, którzy Paulę naśladowali. Piszą o jednym: że/ gdy na góre Oliwną uczcić Chrystusa do Nieba wstępującego ślepy/ przyszedł, taką sie gorącością ducha rospalił, iż padszy na ziemię, onę ustawicznie całował, i gęstymi łzami polewał, aż w onych łkaniach i wzdychaniach z ciałem się rozstał. Tych powodę a nie z mniejszym |
Komentarz: Proszę zwrócić uwagę na formę liter d, s, z, ż oraz głoski sz. Także głoski i, j oraz y są stosowane zamiennie do obecnej pisowni.
SUMMA KROTKA CZTERECH
Listów tey Peregrynacyey.
LISTU PIERWSZEGO.
Oznajmuję Przyjacielowi swojemu pierwszym li-/ stem, naprzód, co za przyczyny były, z których/ mu tak daleka droga przypadła, o czym szeroko/ i bardzo pięknie dyszkutuje. Ukazuie przy tym/ dziwne i rozmaite trudności y przeszkody, które statecznie/ zwyciężył, a zwłaszcza gdy na woynie Moskiewskiey pod/ Połockiem kulą w głowę był obrażony, kiedy tym sie ry-/ chlej od onych zabaw Króla doczesnego, do służby Kró-/ la wiecznego, i wykonania ślubowanej drogi Jerozolim-/ skiej pochutnił(???). Pochwaliła mu to Stolica Apostolska |
Komentarz: Proszę zwrócić uwagę na formę liter d, k, t, M oraz głosek cz i rz. Także tu głoski i, j oraz y są stosowane zamiennie do obecnej pisowni.
Peregrynacja Mikołaja Kszysztofa Radziwiłła do Ziemi Świętej, 1582-1584 (360 stron)
Przedmowa do Króla o zbiorze praw Rzeczypospolitej, 1600. (4 strony)
C O N S T I T U C I E
Seymu walnego Koronnego, w Warszawie,
Roku Pańskiego 1607.
ZYGMUNT TRZECI z Bożej łaski Król Polski, Wielkie
Książe Litewskie, Ruskie, Pruskie, Mazowieckie, Zmodzkie, Inflan-
ckie, Etc. a Szwedzki, Gotcki, Wandalski, Dziedziczny Król.
 szem wobec i każdemu z osobna, komu cowiedzieć należy teraz y na potomne czasy, oznaymuie- my. iż gdy stanu Szlacheckiego ludzie ze wszech prawie Państw Korony tey y wielkiego Księstwa Litewskie- go, postrzegając wolności y Praw swych przez Nas poprzysiężonych, aby całe y nienaruszone były, ieśliby które kiedy z kolei wyszły, aby w swą klubę wprawio- ne, a drugie zaś co dotąd in usu nie są, aby do exequucyey nieodwłocznie przywiedzione były, w zatrwożeniu y zgromadzeniu wielkim, uymuiąc się za wolnością pospolitą, na którey całość wszytkiey Rzeczypospolitey zawi- sła, pilno a gorocą u Nas instancye czynili, abysmy żądości ich u siebie miey- sce dali. |
Nowość! Uniwersał króla Zygmunta III Wazy przeciw Rokoszowi, Kraków, 9 czerwca 1608, po polsku (4 strony, format pdf, Wszelkie prawa zastrzeżone ©2011 Jacek Gancarson) Uwaga: Uniwersał ostatnio opublikowany w roku 1620.
Uchwały i Ustawa Podatkowa Sejmu Walnego Warszawskiego 1607. (60 stron)